“Alles kan, misschien een beetje anders, maar alles kan”

Dit is het motto van Mariëlle Blankestijn.

In dit blad besteden we aandacht aan paardrijden voor sporters met een beperking. Tijdens de wekelijkse training in Bio Manege, Wekeromseweg 12 in Arnhem, vindt het interview met Mariëlle Blankestijn plaats.

Mariëlle is geboren in de provincie Zuid-Holland. Daar beoefende ze de volleybalsport en vanaf haar zesde levensjaar de paardensport. Tijdens haar opleiding bij de Koninklijke Militaire Academie en de jaren daarna als beroepsofficier bij de Koninklijke luchtmacht kon Mariëlle haar hobby paardrijden voortzetten. Ze woont met haar man en hond Dusça in Driel. In 2000 heeft Mariëlle een carrièreswitch gemaakt van de Koninklijke Luchtmacht naar
Human Resources in het bedrijfsleven. In haar vrije tijd bleef ze rijden op haar eigen paard. Tijdens een avondsafari in Zuid Afrika in 2004 raakte Mariëlle zwaar gewond. Een vluchtende giraffe struikelde over hun jeep en daarmee brak Mariëlle haar rug. Ze heeft daaraan een dwarslaesie overgehouden. Haar onderlichaam is volledig verlamd en gevoelloos.

Tijdens haar revalidatie in de Sint Maartenskliniek is Mariëlle in februari 2005 in de manege van de kliniek therapeutisch voorzichtig weer begonnen met paardrijden. Om paard te kunnen rijden is rompstabiliteit essentieel. Mariëlle moest opnieuw balans zoeken. Met haar drive is het paardrijden gelukt. Haar positieve ervaringen met paardrijden zijn mentale en fysieke ontspanning. Ook zorgt het paardrijden voor een verbetering van haar doorbloeding, van het functioneren van haar darmen en blaas, vermindering van spasmen en versterking van haar rugspieren. Vanaf december 2005 is Mariëlle op haar eigen paard gaan rijden in de Bio Manege. Na het overlijden van haar eigen paard in 2012 heeft ze een tijdje niet paardgereden, maar vanaf 2016 heeft ze deze hobby weer opgepakt. En het doet haar goed.

Bio Manege heeft achttien paarden, waarvan zestien paarden inzetbaar zijn voor trainingen, zowel in de manage als in de bossen van de Veluwe aan de rand van Arnhem. Bio Manege leidt haar paarden zelf op. Belangrijke criteria voor een geschikt paard bij Bio Manege zijn: betrouwbaar en braaf karakter, focus op de ruiter, voorwaarts zijn (bepaalde ruiters hebben beperkte of geen kracht in de benen), ‘bomproof’ (stabiel en niet schrikachtig) en een kalme uitstraling in de ogen van het paard. Behalve rompstabiliteit en het kunnen zitten op een paard zijn er voor sporters met een beperking geen criteria om paard te kunnen rijden.
De paardensport is geschikt voor sporters met post trombotisch syndroom (PTS), autisme, down, spasmen of een andere zichtbare of onzichtbare beperking. Naast dressuur (wat Mariëlle beoefent) is het ook mogelijk om te mennen (met paard en koets) of lekker ontspannen in het bos te rijden. Het gaat om samenwerking en interactie met het paard, zodat je beperking er niet toe doet. Dieren oordelen niet. Bio Manege biedt proeflessen aan. Naast het paard zijn alle hulpmiddelen, zoals zadels, speciaal opgeleide instructeurs en vele vrijwilligers beschikbaar. Het is geen elitaire sport. Het is zo duur als je het zelf maakt. Vanuit de Wet maatschappelijke ondersteuning en Wet langdurige zorg zijn er allerlei mogelijkheden om deze sport betaalbaar te maken. Hierbij kunnen een coördinator Aangepast sporten van Uniek Sporten of een medewerker van Bio Manege ondersteunen.

Tijdens de les van Mariëlle ziet alles er soepel en gemakkelijk uit. Maar schijn bedriegt. Haar ogen zijn gericht op vaste punten in de hal. Hiermee behoudt ze haar balans. Vergelijk dit met een skippybal en de handen los. Mariëlle wordt begeleid door één instructrice, rijdt altijd in haar eigen zadel op het paard Sammie. Dit zadel heeft ze op maat laten maken. Een training duurt 30 tot 40 minuten. Het doel is om zo soepel mogelijk en in harmonie met haar paard diverse gymnastische oefeningen te doen. Dat vraagt gehoorzaamheid van Sammie en concentratie en duidelijkheid van Mariëlle. Mariëlle stapt en draaft met Sammie, maar ze heeft afgesproken om niet meer te galopperen, omdat dit in haar situatie gevaarlijk kan zijn. Ook gaat ze soms met de instructrice erbij een rondje door het bos stappen.

Mariëlle heeft drive en passie en wil haar grenzen verleggen. Hierbij denkt ze in mogelijkheden in plaats van beperkingen. Ze heeft een vrolijke uitstraling. Haar motto daarbij is “Alles kan…., misschien een beetje anders, maar alles kan”.

Mariëlle geeft al heel lang voorlichting over haar dwarslaesie aan onderwijsinstellingen en zorgprofessionals. Ze doet veel voor Dwarslaesie Organisatie Nederland. Dit is dé belangenorganisatie voor mensen met een dwarslaesie of een caudalaesie en hun naasten. Bij een caudalaesie zijn de zenuwen in de cauda equina beschadigd. De cauda equina is een bundel zenuwen in het onderste deel van het ruggenmerg, tussen de wervels L1 en S5. De symptomen lijken op een lage dwarslaesie. Een groot verschil is, dat je met een caudalaesie vaak nog kunt lopen, maar meestal wel met beperkingen.

Mocht je meer informatie willen over paardrijden voor sporters met een beperking, dan kun je contact opnemen met de redactie van Stichting Gehandicaptenplatform. Je wordt dan in contact gebracht met Mariëlle. Dit geldt ook als je eventueel vrijwilliger bij de Bio Manege zou willen worden.