Gewoon Gelijk: het VN-verdrag Handicap in Nederland
In Nederland heeft iedereen gelijke rechten – ook mensen met een beperking. Dat is niet alleen een mooi uitgangspunt, maar internationale mensenrechtenwetgeving verplicht ons daar ook toe. Europa kent het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens, en wereldwijd geldt de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens.
Omdat mensen met een beperking in de praktijk nog vaak tegen drempels aanlopen, heeft de Verenigde Naties in 2006 het VN-verdrag Handicap opgesteld. Dit is geen lijst met nieuwe rechten, maar een uitwerking van bestaande mensenrechten speciaal voor mensen met een beperking.
Nederland heeft het verdrag al in 2016 officieel bekrachtigd. Dat betekent dat onze overheid verplicht is om aan een inclusieve samenleving te werken. In 2024 vond de eerste beoordeling plaats door het VNComité:hoe ver zijn we inmiddels? In 2030 volgt de tweede review.

Niet de persoon hééft een beperking,de maatschappij máákt dingen ontoegankelijk

Barrières zijn er in vele vormen: fysiek, sociaal, digitaal, financieel en organisatorisch. Denk aan een trap zonder lift, ingewikkelde taal, onbruikbare websites of regels die geen uitzonderingen toelaten.

Wat staat er in het verdrag?
Het document is grofweg verdeeld in drie delen:
*Algemene artikelen: zoals menselijke waardigheid, autonomie en non-discriminatie
*Specifieke rechten: zoals onderwijs, werk, zorg, inkomen, wonen en toegankelijkheid
*Procesafspraken over toezicht en evaluatie

Wat moet de overheid doen? De Nederlandse overheid moet:
*Discriminatie stoppen
*Redelijke aanpassingen bieden waar nodig
*Samen met mensen met een beperking beleid maken
*Verantwoording afleggen over voortgang richting inclusie

Toegankelijkheid is géén gunst, het is een recht

Wat kun jij ermee? Het verdrag is een krachtig instrument:
*Handig bij belangenbehartiging
*Wettelijke basis voor het recht op toegankelijkheid
*Bruikbaar in rechtszaken (in Nederlands recht)
*Een belangrijke pijler voor lokale Inclusie-agenda’s
*Relevant richting politieke keuzes, zoals de verkiezingen van 2026

Samen naar een inclusief Nederland
Het VN-verdrag Handicap is een duidelijk signaal: Inclusie moet de norm zijn. Daarin speelt iedereen een rol: overheid, organisaties, professionals én burgers.

Samen maken we het waar: Gewoon Gelijk.
Samenvatting van het “Webinar VN-verdrag Handicap”. Rachida nam op 23 oktober 2025 hieraan deel.